قانون: دستور معالم الحکم و مأثور مکارم الشیم از سخنان امیرالمومنین علی (علیه السلام) (کتاب)

«قانون (سخنان امیرالمؤمنین على علیه‌السلام)»، ترجمه فارسى کتاب «دستور معالم‌الحکم و مأثور مکارم الشیم»، تألیف قاضى قضاعى (م، ۴۵۴ ق) است که به قلم دکتر فیروز حریرچى به انجام رسیده است. در این کتاب مجموعه‌اى از سخنان امیرالمؤمنین على (علیه السلام) گردآورى شده است.

ساختار کتاب

در این اثر سخنان حضرت على(ع) در نه باب ارائه شده است. نویسنده این سخنان را به شیوه‌ى شریف رضى(ره) گردآورى نموده است.

گزارش محتوا

چنانکه مى‌دانیم از حضرت على(ع) دو اثر به نام‌هاى «نهج‌البلاغه» تألیف شریف رضى و «غررالحکم و دررالکلم» تألیف عبدالواحد بن محمد تمیمى آمدى از دیگر کتب ارزشمندتر است. از آنجا که باید راه و شیوه‌ى این امام بزرگوار(ع) در میدان‌هاى مختلف از قبیل فرهنگ، ارتش، سیاست، اقتصاد، و غیره مورد مداقه و بررسى قرار گیرد تا نظام نوپاى جمهورى اسلامى با بهره‌مندى از تعالیم آن امام همام روز به روز شکوفاتر و استوارتر و منظم‌تر گردد، پیشنهاد ترجمه‌ى کتاب حاضر نیز با حسن استقبال مترجم مواجه شده است.

در مقدمه کتاب مى‌خوانیم: «درباره ترجمه این کتاب باید متذکر شوم که اینجانب سعى نموده‌ام، شیوایى زبان فارسى و سادگى تفهیم سخنان على بن ابى‌طالب(ع) را رعایت کنم. در عین حال اصالت متن عربى را هم در نظر گرفته‌ام، با این همه اذعان دارم که ترجمه‌ى سخنان على(ع) هر قدر هم با دقت و صحت انجام شود، هیچ مترجمى هرگز نمى‌تواند یک هزارم حق سخنان شگفت‌انگیز و معجزه‌آمیز آن حضرت(ع) را ادا نماید. ضمنا در ترجمه علاوه بر استفاده از فرهنگ‌هاى متداول فارسى از فرهنگ‌هاى دیگرى از قبیل مقدمةالادب زمخشرى، قانون‌الادب حبیش تفلیسى و البلغه‌ى ابویعقوب کردى نیز مدد جسته‌ام».

مترجم براى آنکه متن عربى کم غلط، بلکه بى‌غلط از لحاظ اعراب در دسترس خوانندگان محترم قرار بگیرد، عیناً متن عربى چاپ بیروت که توسط استاد جمیل عظم و سید عبدالزهراء حسینى خطیب تصحیح شده است و داراى شکل و اعراب مى‌باشد را، پیش از ترجمه‌ى فارسى هر باب آورده است؛ تا هم مسلمان فارسى زبانى که مهارت در زبان عربى ندارد، از آن بهره‌مند شود و هم فضلا بتوانند ترجمه را با اصل متن عربى در موارد ضرورى مقایسه نمایند. از طرف دیگر خواندن سخنان حضرت على(ع) به خصوص مناجات آن امام بزرگوار به زبان عربى فیض و ثواب دیگرى دارد.

وى شایسته‌ى تذکر دانسته است که در متن عربى در هر جا که جمله‌ى «کرم‌الله وجهه» آمده بود، به جمله‌ى «علیه‌السلام» مبدل شده؛ زیرا چنانکه سید عبدالزهراء حسینى در مقدمه‌ى کتاب اشاره کرده است، در نسخه‌ى خطى قرن ششم از این کتاب «علیه‌السلام» ذکر گردیده است.

منابع مقاله

• متن و مقدمه کتاب.
• سایت رسمى اعضاى هیئت علمى دانشگاه آزاد اسلامى ایران.

منبع

ویکی نور